สัญญา 6 ประการ

สัญญา 6 ประการ

สัญญา คือ ความกำหนดได้หมายรู้ ความจำได้ ความหมายรู้ได้ ความหมายรู้อารมณ์ หมายถึง การกำหนดรู้อาการของอารมณ์นั้น ๆ เช่น ทรวดทรง สันฐาน ตลอดถึงสมมติบัญญัติต่าง ๆ เช่น ขาว ดำ ดัง เบา เป็นต้น เป็นระบบความจำที่สามารถจำคน สัตว์ สิ่งของ และเหตุการณ์ต่างๆ ได้ เช่น จำสิ่งที่เห็น จำเสียง จำกลิ่น จำรส จำชื่อคน เป็นต้น ตัวอย่างเช่น เมื่อหูได้ยินเสียง เกิดความรู้สึกสบาย เป็นสุข จิตก็จะจดจำหรือหมายรู้ในเสียงนั้นว่า เสียงอย่างนี้ มีลักษณะอย่างนี้ ให้ความรู้สึกอย่างนี้ เป็นต้น มี 6 ประการ คือ

1. รูปสัญญา

รูปสัญญา ความหมายรู้ในรูปที่ได้เห็น เช่นว่า ดำ แดง เขียว ขาว กลม เหลี่ยม เป็นต้น

2. สัททสัญญา

สัททสัญญา ความหมายรู้ในเสียงที่ได้ยิน เช่นว่า ดัง เบา ทุ้ม แหลม เป็นต้น

3. คันธสัญญา

คันธสัญญา ความหมายรู้ในกลิ่นที่ได้ดม เช่นว่า หอม เหม็น เป็นต้น

4. รสสัญญา

รสสัญญา ความหมายรู้ในรสที่ได้ลิ้ม เช่นว่า หวาน เปรี้ยว ขม เค็ม เผ็ด มัน เป็นต้น

5. โผฏฐัพพสัญญา

โผฏฐัพพสัญญา ความหมายรู้ในสัมผัสทางกายที่ได้สัมผัส เช่นว่า อ่อน แข็ง หยาบ ละเอียด ร้อน เย็น นุ่ม เป็นต้น

6. ธัมมสัญญา

ธัมมสัญญา ความหมายรู้อารมณ์ทางใจ เช่นว่า งาม น่าเกลียด เที่ยง ไม่เที่ยง เป็นต้น