หีเนน พฺรหฺมจริเยน ขตฺติเย อุปปชฺชติ
มชฺฌิเมน จ เทวตฺตํ อุตฺตเมน วิสุชฺฌติ.
[คำอ่าน]
หี-เน-นะ, พรำ-มะ-จะ-ริ-เย-นะ….ขัด-ติ-เย, อุ-ปะ-ปัด-ชะ-ติ
มัด-ชิ-เม-นะ, จะ, เท-วัด-ตัง….อุด-ตะ-เม-นะ, วิ-สุด-ชะ-ติ
[คำแปล]
“บุคคลย่อมเข้าถึงความเป็นกษัตริย์ ด้วยพรหมจรรย์อย่างต่ำ ถึงความเป็นเทวดา ด้วยพรหมจรรย์อย่างกลาง ย่อมบริสุทธิ์ ด้วยพรหมจรรย์อย่างสูง.”
(พุทฺธ) ขุ.ชา.มหา. 28/199.
พรหมจรรย์อย่างต่ำ ได้แก่ การให้ทานและการรักษาศีล บุคคลผู้ยินดีในการให้ทาน สละให้ปันสิ่งของเพื่อสงเคราะห์ผู้อื่น หรือบำเพ็ญทานบารมีด้วยการสนับสนุนปัจจัยสี่แก่พระสงฆ์สามเณรผู้ประพฤติดีปฏิบัติชอบ และรักษาศีลด้วยดีไม่ด่างพร้อย ชื่อว่าประพฤติพรหมจรรย์อย่างต่ำ อานิสงส์ของพรหมจรรย์อย่างต่ำนี้ สามารถอำนวยผลให้บุคคลนั้น ๆ เข้าถึงความเป็นกษัตริย์ได้
พรหมจรรย์อย่างกลาง ได้แก่ หิริและโอตตัปปะ บุคคลผู้มากไปด้วยหิริคือความละอายต่อบาป และโอตตัปปะคือความเกรงกลัวต่อผลของบาป เว้นทุจริตตลอดชีวิต ประพฤติสุจริตอยู่เป็นประจำ ได้ชื่อว่าประพฤติพรหมจรรย์อย่างกลาง อานิสงส์ของพรหมจรรย์อย่างกลางนี้ ย่อมอำนวยผลให้บุคคลนั้น ๆ เข้าถึงความเป็นเทวดาได้
พรหมจรรย์อย่างสูง ได้แก่ การปฏิบัติกรรมฐาน ทั้งสมถกรรมฐานและวิปัสสนากรรมฐาน บุคคลผู้ปฏิบัติกรรมฐานเป็นนิตย์ ได้ชื่อว่าประพฤติพรหมจรรย์อย่างสูง เมื่อปฏิบัติจนสามารถยังวิปัสสนาญาณให้เกิดขึ้น ทำลายกิเลสทั้งปวงได้แล้ว ย่อมสามารถเข้าถึงความบริสุทธิ์ คือบรรลุพระนิพพาน เข้าถึงความเป็นอรหันตบุคคลได้.
