หีนํ ธมฺมํ น เสเวยฺย ปมาเทน น สํวเส
มิจฺฉาทิฏฺฐึ น เสเวยฺย น สิยา โลกวฑฺฒโน.
[คำอ่าน]
หี-นัง, ทำ-มัง, นะ, เส-ไว-ยะ…..ปะ-มา-เท-นะ, นะ, สัง-วะ-เส
มิด-ฉา-ทิด-ถิง, นะ, เส-ไว-ยะ…..นะ, สิ-ยา, โล-กะ-วัด-ทะ-โน
[คำแปล]
“ไม่ควรเสพธรรมที่เลว ไม่ควรอยู่ด้วยความประมาท ไม่ควรเสพมิจฉาทิฏฐิ ไม่ควรเป็นคนรกโลก.”
(พุทฺธ) ขุ.ธ. 25/37.
ธรรมที่เลว หมายถึง อกุศลธรรมทั้งปวง มีโลภะ โทสะ โมหะ เป็นต้น ซึ่งจะเป็นสาเหตุให้บุคคลกระทำกรรมอันชั่วช้าลามกทั้งหลาย ก่อความเดือดร้อนให้แก่ตนเองและผู้อื่น ทำผิดศีลธรรม ผิดกฎหมายบ้านเมือง สร้างความฉิบหายมิใช่ประโยชน์ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า
ความประมาท คือ ความมัวเมา หมายถึง ความมัวเมาในวัย ทรัพย์สมบัติ ลาภ ยศ สรรเสริญ และความสุข เป็นต้น โดยสรุปก็คือความลุ่มหลงมัวเมาในอารมณ์อันเป็นสุขทั้งหลายนั่น เอง บุคคลผู้ลุ่มหลงมัวเมานี้จะขาดปัญญา พิจารณาไม่เห็นสรรพสิ่งตามความเป็นจริง ทำให้ไม่มีความคิดที่จะแสวงหาทางหลุดพ้นไปจากความทุกข์ เพราะมองไม่เห็นทุกข์นั่นเอง
มิจฉาทิฏฐิ คือ ความเห็นผิด ได้แก่ ความเห็นที่ไม่ถูกต้องตามทำนองคลองธรรม เห็นผิดไปจากความเป็นจริง ทำให้บุคคลไม่รู้จักบาปบุญคุณโทษ ไม่รู้จักประโยชน์หรือมิใช่ประโยชน์ กล้าทำบาปทุกประเภทอย่างไม่เกรงกลัว ก่อความฉิบหายเดือดร้อนให้แก่ตนเองและผู้อื่น
บุคคลผู้เสพธรรมที่เลว ใช้ชีวิตด้วยความประมาท มากไปด้วยมิจฉาทิฏฐิ ถือว่าเป็นคนรกโลก คือมีชีวิตอยู่ในโลกก็ไม่ก่อประโยชน์ใด ๆ สาธุชนทั้งหลายจึงไม่ควรทำตัวเช่นนั้น.
