ทุจริต 3 ประการ

ทุจริต 3 ประการ

คำว่า “ทุจริต” แปลว่า ความประพฤติชั่ว คือความประพฤติที่เป็นบาปอกุศล ผิดศีลธรรม เป็นการกระทำที่ก่อทุกข์ก่อโทษให้แก่ตนเองและผู้อื่น มี 3 อย่าง คือ

1. กายทุจริต ความประพฤติชั่วทางกาย

กายทุจริต หรือ ความประพฤติชั่วทางกาย หมายเอาการกระทำความชั่วที่บุคคลแสดงออกหรือประพฤติทางกาย 3 อย่าง คือ

• ปาณาติบาต คือ การฆ่าสัตว์ตัดชีวิต หมายถึง การมีเจตนาทำให้ผู้อื่น (ทั้งมนุษย์และสัตว์ดิรัจฉาน) ตายไป
• อทินนาทาน คือ การถือเอาทรัพย์สินที่ผู้อื่นมิได้ให้ ถือเอาโดยเจ้าของเขาไม่ยินยอม เช่น ขโมย ฉกชิงวิ่งราว แย่งเอาซึ่งหน้า แอบเปลี่ยนเอาของเขา ตู่เอาของเขา ฉ้อ ยักยอก ปล้น เป็นต้น
• กาเมสุมิจฉาจาร คือ การประพฤติผิดในกาม เช่น เป็นชู้กับสามีภรรยาคนอื่น

2. วจีทุจริต ความประพฤติชั่วทางวาจา

วจีทุจริต หรือ ความประพฤติชั่วทางวาจา หมายเอาการกระทำความชั่วที่บุคคลแสดงออกหรือประพฤติทางวาจาหรือคำพูด มี 4 อย่าง คือ

• มุสาวาท คือ การพูดปด การโกหก
• ปิสุณวาจา คือ การพูดส่อเสียด พูดยุยงให้คนอื่นแตกสามัคคีกัน
• ผรุสวาจา คือ การพูดคำหยาบคาย
• สัมผัปปลาป คือ การพูดเพ้อเจ้อ

3. มโนทุจริต ความประพฤติชั่วทางใจ

มโนทุจริต หรือ ความประพฤติชั่วทางใจ หมายเอาการทำความชั่วที่บุคคลแสดงออกหรือประพฤติทางใจ หรือที่เรียกว่า ความคิดชั่ว มี 3 อย่าง คือ

• อภิชฌา คือ ความโลภอยากได้ของคนอื่นมาเป็นของตนเองในทางที่ไม่ถูกต้อง
• พยาบาท คือ ความคิดปองร้ายคนอื่น
• มิจฉาทิฏฐิ คือ ความเห็นที่ผิดจากทำนองคลองธรรม

ทุจริต 3 ข้อใหญ่ 10 ข้อย่อยนี้ รวมเรียกว่า อกุศลกรรมบถ 10 เป็นสิ่งที่ไม่พึงประพฤติ เพราะเป็นทางแห่งความเสื่อมในโลกนี้ และเป็นทางแห่งทุคติในสัมปรายภพ