
ทุจริต 3 ประการ
คำว่า “ทุจริต” แปลว่า ความประพฤติชั่ว คือความประพฤติที่เป็นบาปอกุศล ผิดศีลธรรม เป็นการกระทำที่ก่อทุกข์ก่อโทษให้แก่ตนเองและผู้อื่น มี 3 อย่าง คือ
1. กายทุจริต ความประพฤติชั่วทางกาย
กายทุจริต หรือ ความประพฤติชั่วทางกาย หมายเอาการกระทำความชั่วที่บุคคลแสดงออกหรือประพฤติทางกาย 3 อย่าง คือ
- ปาณาติบาต คือ การฆ่าสัตว์ตัดชีวิต หมายถึง การมีเจตนาทำให้ผู้อื่น (ทั้งมนุษย์และสัตว์ดิรัจฉาน) ตายไป
- อทินนาทาน คือ การถือเอาทรัพย์สินที่ผู้อื่นมิได้ให้ ถือเอาโดยเจ้าของเขาไม่ยินยอม เช่น ขโมย ฉกชิงวิ่งราว แย่งเอาซึ่งหน้า แอบเปลี่ยนเอาของเขา ตู่เอาของเขา ฉ้อ ยักยอก ปล้น เป็นต้น
- กาเมสุมิจฉาจาร คือ การประพฤติผิดในกาม เช่น เป็นชู้กับสามีภรรยาคนอื่น
2. วจีทุจริต ความประพฤติชั่วทางวาจา
วจีทุจริต หรือ ความประพฤติชั่วทางวาจา หมายเอาการกระทำความชั่วที่บุคคลแสดงออกหรือประพฤติทางวาจาหรือคำพูด มี 4 อย่าง คือ
- มุสาวาท คือ การพูดปด การโกหก
- ปิสุณวาจา คือ การพูดส่อเสียด พูดยุยงให้คนอื่นแตกสามัคคีกัน
- ผรุสวาจา คือ การพูดคำหยาบคาย
- สัมผัปปลาป คือ การพูดเพ้อเจ้อ
3. มโนทุจริต ความประพฤติชั่วทางใจ
มโนทุจริต หรือ ความประพฤติชั่วทางใจ หมายเอาการทำความชั่วที่บุคคลแสดงออกหรือประพฤติทางใจ หรือที่เรียกว่า ความคิดชั่ว มี 3 อย่าง คือ
- อภิชฌา คือ ความโลภอยากได้ของคนอื่นมาเป็นของตนเองในทางที่ไม่ถูกต้อง
- พยาบาท คือ ความคิดปองร้ายคนอื่น
- มิจฉาทิฏฐิ คือ ความเห็นที่ผิดจากทำนองคลองธรรม
ทุจริต 3 ข้อใหญ่ 10 ข้อย่อยนี้ รวมเรียกว่า อกุศลกรรมบถ 10 เป็นสิ่งที่ไม่พึงประพฤติ เพราะเป็นทางแห่งความเสื่อมในโลกนี้ และเป็นทางแห่งทุคติในสัมปรายภพ
- รัตนะ 3 (พระรัตนตรัย)
- คุณของรัตนะ 3 (คุณของพระรัตนตรัย)
- อาการที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอน 3 อย่าง
- โอวาทของพระพุทธเจ้า 3 ข้อ
- ทุจริต 3 ประการ
- สุจริต 3 ประการ
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- พระโสดาบัน 3 ประเภท
- อกุศลมูล 3 ประการ
- กุศลมูล 3 ประการ
- สัปปุริสบัญญัติ 3 ประการ
- อปัณณกปฏิปทา 3 ประการ
- บุญกิริยาวัตถุ 3 ประการ
- สามัญญลักษณะ (ไตรลักษณ์) 3 ประการ
- อกุศลวิตก 3 ประการ
- กุศลวิตก 3 ประการ
- อัคคิ 3 ประการ
- อัคคิปาริจริยา 3 ประการ
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- อธิปไตย 3 ประการ
- อนุตตริยะ 3 ประการ
- อภิสังขาร 3 ประการ
- อาสวะ 3 ประการ
- กรรม 3 ประการ
- ทวาร 3 ประการ
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- ตัณหา 3 ประการ
- ทิฏฐิ 3 ประการ
- เทพ 3 ประเภท
- ธรรมนิยาม 3 ประการ
- นิมิต 3 ประการ
- ภาวนา 3 ประการ
- ปริญญา 3 ประการ
- ปหาน 3 ประการ
- ปาฏิหาริย์ 3 ประการ
- ปิฎก 3 ประการ (ไตรปิฎก)
- พุทธจริยา 3 ประการ
- ภพ 3 ประการ
- วัฏฏะ 3 ประการ
- วิชชา 3 ประการ
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 1)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 2)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 3)
- วิโมกข์ 3 ประการ
- วิเวก 3 ประการ
- สังขตลักษณะ 3 ประการ
- อสังขตลักษณะ 3 ประการ
- สังขาร 3 ประการ
- สัทธรรม 3 ประการ
- สมบัติ 3 ประการ
- ทานสมบัติ 3 ประการ
- สิกขา 3 ประการ
- โกศล 3 ประการ
- ทุกขตา 3 ประการ
- เทวทูต 3 ประการ
- ธรรม 3 ประการ
- บุตร 3 ประเภท
- ปปัญจะ 3 ประการ
- ปัญญา 3 ประการ
- ปาปณิกธรรม 3 ประการ
- ลัทธินอกพระพุทธศาสนา 3 ประเภท
- วิรัติ 3 ประการ
- เวทนา 3 ประการ
- สรณะ 3 ประการ
- สันโดษ 3 ประการ