
สุจริต 3 ประการ
สุจริต แปลว่า ความประพฤติดี หมายถึง การทำความดีทางกาย ทางวาจา และทางใจ อันจะเป็นเหตุให้เกิดความสุขสงบร่มเย็นทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น มี 3 อย่าง คือ
1. กายสุจริต ความประพฤติดีทางกาย
กายสุจริต แปลว่า ความประพฤติดีทางกาย หมายเอาการกระทำอันเป็นความดีที่บุคคลประพฤติหรือแสดงออกทางกาย มี 3 อย่าง ได้แก่
- ปาณาติปาตา เวรมณี งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต
- อทินนาทานา เวรมณี งดเว้นจากการถือเอาทรัพย์ที่เจ้าของเขาไม่ได้ให้ คือไม่ลักทรัพย์
- กาเมสุ มิจฉาจารา เวรมณี งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม
2. วจีสุจริต ความประพฤติดีทางวาจา
วจีสุจริต แปลว่า ความประพฤติดีทางวาจา หมายเอาการทำความดีที่บุคคลประพฤติหรือแสดงออกทางวาจา 4 อย่าง ได้แก่
- มุสาวาทา เวรมณี เว้นจากการพูดเท็จ
- ปิสุณาย วาจาย เวรมณี เว้นจากการพูดส่อเสียด
- ผรุสาย วาจาย เวรมณี เว้นจากการพูดคำหยาบ
- สัมผัปปลาปา เวรมณี เว้นจากการพูดเพ้อเจ้อ
3. มโนสุจริต ความประพฤติดีทางใจ
มโนสุจริต แปลว่า ความประพฤติดีทางใจ หมายเอาการทำความดีที่บุคคลประพฤติหรือแสดงออกทางใจ หรือเรียกว่า ความคิดดี มี 3 อย่าง ได้แก่
- อนภิชฌา ความไม่โลภอยากได้ของคนอื่น
- อพยาบาท ความไม่คิดปองร้ายคนอื่น
- สัมมาทิฏฐิ ความเห็นที่ถูกต้องตามทำนองคลองธรรม
สุจริต 3 ข้อใหญ่ 10 ข้อย่อยนี้ รวมกันเรียกว่า กุศลกรรมบถ 10
- รัตนะ 3 (พระรัตนตรัย)
- คุณของรัตนะ 3 (คุณของพระรัตนตรัย)
- อาการที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอน 3 อย่าง
- โอวาทของพระพุทธเจ้า 3 ข้อ
- ทุจริต 3 ประการ
- สุจริต 3 ประการ
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- พระโสดาบัน 3 ประเภท
- อกุศลมูล 3 ประการ
- กุศลมูล 3 ประการ
- สัปปุริสบัญญัติ 3 ประการ
- อปัณณกปฏิปทา 3 ประการ
- บุญกิริยาวัตถุ 3 ประการ
- สามัญญลักษณะ (ไตรลักษณ์) 3 ประการ
- อกุศลวิตก 3 ประการ
- กุศลวิตก 3 ประการ
- อัคคิ 3 ประการ
- อัคคิปาริจริยา 3 ประการ
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- อธิปไตย 3 ประการ
- อนุตตริยะ 3 ประการ
- อภิสังขาร 3 ประการ
- อาสวะ 3 ประการ
- กรรม 3 ประการ
- ทวาร 3 ประการ
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- ตัณหา 3 ประการ
- ทิฏฐิ 3 ประการ
- เทพ 3 ประเภท
- ธรรมนิยาม 3 ประการ
- นิมิต 3 ประการ
- ภาวนา 3 ประการ
- ปริญญา 3 ประการ
- ปหาน 3 ประการ
- ปาฏิหาริย์ 3 ประการ
- ปิฎก 3 ประการ (ไตรปิฎก)
- พุทธจริยา 3 ประการ
- ภพ 3 ประการ
- วัฏฏะ 3 ประการ
- วิชชา 3 ประการ
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 1)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 2)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 3)
- วิโมกข์ 3 ประการ
- วิเวก 3 ประการ
- สังขตลักษณะ 3 ประการ
- อสังขตลักษณะ 3 ประการ
- สังขาร 3 ประการ
- สัทธรรม 3 ประการ
- สมบัติ 3 ประการ
- ทานสมบัติ 3 ประการ
- สิกขา 3 ประการ
- โกศล 3 ประการ
- ทุกขตา 3 ประการ
- เทวทูต 3 ประการ
- ธรรม 3 ประการ
- บุตร 3 ประเภท
- ปปัญจะ 3 ประการ
- ปัญญา 3 ประการ
- ปาปณิกธรรม 3 ประการ
- ลัทธินอกพระพุทธศาสนา 3 ประเภท
- วิรัติ 3 ประการ
- เวทนา 3 ประการ
- สรณะ 3 ประการ
- สันโดษ 3 ประการ