เวสารัชชกรณธรรม 5 ประการ

เวสารัชชกรณธรรม คือ ธรรมที่ทำให้เกิดความกล้าหาญ ได้แก่ ธรรมที่ทำให้เกิดความแกล้วกล้าไม่เคอะเขินเมื่อต้องเข้าไปยังสมาคมต่าง ๆ และในการทำกิจทั้งปวง มี 5 ประการ คือ

1. ศรัทธา

ศรัทธา แปลว่า ความเชื่อ หมายเอาความเชื่อที่มีเหตุผล มั่นใจในหลักที่ถือและความดีที่ทำ มีความเชื่อมั่นว่าสิ่งที่ตนทำอยู่นั้นเป็นความดี มีประโยชน์ ไม่ก่อโทษใด ๆ

2. ศีล

ศีล หมายถึง การรักษากาย วาจา ใจ ให้เรียบร้อยดีงาม คือไม่ประกอบกรรมทุจริตทั้งหลาย มีความประพฤติถูกต้องดีงาม ไม่ผิดระเบียบวินัย ไม่ผิดศีลธรรม การที่บุคคลมีความประพฤติที่ดีมีศีลธรรม ย่อมทำให้บุคคลนั้น ๆ มีความองอาจกล้าหาญในสมาคมทั้งปวง

3. พาหุสัจจะ

พาหุสัจจะ แปลว่า ความเป็นผู้ได้ยินได้ฟังมามาก หรือได้ศึกษาเล่าเรียนมามาก คนที่มีความรู้มาก เมื่อเข้าไปสู่สมาคมใด ๆ ย่อมมีความแกล้วกล้าไม่เก้อเขิน มีความมั่นใจในตนเองในด้านวิชาความรู้ กล้าเผชิญหน้า กล้าแสดงออก

4. วิริยารัมภะ

วิริยารัมภะ แปลว่า การปรารภความเพียร หมายถึง การที่ได้ลงมือทำความเพียรพยายามในกิจการนั้น ๆ อยู่แล้วอย่างมั่นคงจริงจัง มีความตั้งใจแน่วแน่ที่จะทำกิจนั้น ๆ ให้สำเร็จลุล่วง ผู้ที่มีความตั้งใจแน่วแน่เช่นนี้ ย่อมมีความกล้าหาญไม่หวั่นกลัวต่ออุปสรรคที่จะเกิดขึ้นขัดขวาง

5. ปัญญา

ปัญญา คือ ความรอบรู้ เข้าใจชัดในเหตุผล ดี ชั่ว ประโยชน์ และมิใช่ประโยชน์ รู้จักคิด รู้จักวินิจฉัย รู้จักกระบวนการจัดการกับสิ่งต่าง ๆ ผู้ที่มีปัญญา ย่อมมีความแกล้วกล้า เพราะไม่มีความกังวล ไม่มีความเกรงกลัวต่อปัญหาทั้งหลายหากจะมีมา