สมคฺคานํ ตโป สุโข.
[คำอ่าน : สะ-มัก-คา-นัง, ตะ-โป, สุ-โข]
“ความเพียรของผู้พร้อมเพรียงกัน ยังความสุขให้เกิดขึ้น”
(ขุ.ธ. 25/41)
ในกลุ่มคนทั้งหลายที่อยู่รวมกันเป็นหมู่คณะ คืออยู่ร่วมกันหลายคน ไม่ว่าจะเป็นสังคมขนาดเล็กหรือขนาดใหญ่ จะเป็นครอบครัวเดียวกัน หมู่บ้านเดียวกัน ตำบลเดียวกัน หรือทำงานร่วมกันในบริษัทเดียวกัน เป็นต้น ล้วนต้องมีความสามัคคีเป็นที่ตั้ง
ความสามัคคีหรือความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันนั้น จะทำให้คนทั้งหลายที่อยู่ร่วมกันสามารถทำกิจการงานต่าง ๆ ให้สำเร็จลุล่วงได้โดยเร็วและสัมฤทธิ์ผล ไม่ว่างานนั้นจะเล็กหรือใหญ่ จะง่ายหรือยาก ถ้าทุกคนสามัคคีกันและช่วยกันลงมือลงแรงเสียแล้ว ย่อมจะสำเร็จได้ด้วยดี
ดังนั้น ความสามัคคี จึงถือว่าเป็นคุณธรรมที่สำคัญมากสำหรับหมู่ชนที่อยู่ร่วมกันเป็นหมู่คณะ ถ้าขาดความสามัคคีเสียแล้ว จะทำให้อยู่ด้วยกันลำบาก ต่างคนต่างอยู่ ไม่มีใครช่วยเหลือใคร เช่นนี้ความเดือดร้อนย่อมจะเกิดขึ้นเป็นแน่แท้
