ใจสั่งมา

เขากล่าวว่า ฟ้ากับดินไกลกัน และฝั่งทะเลก็ไกลกัน ฯลฯ

นภญฺจ ทูเร ปฐวี จ ทูเร
ปารํ สมุทฺทสฺส ตทาหุ ทูเร
ตโต หเว ทูรตรํ วทนฺติ
สตญฺจ ธมฺโม อสตญฺจ ราช.

[คำอ่าน]

นะ-พัน-จะ, ทู-เร, ปะ-ถะ-วี, จะ, ทู-เร
ปา-รัง, สะ-มุด-ทัด-สะ, ตะ-ทา-หุ, ทู-เร
ตะ-โต, หะ-เว, ทู-ระ-ตะ-รัง, วะ-ทัน-ติ
สะ-ตัน-จะ, ทำ-โม, อะ-สะ-ตัน-จะ, รา-ชะ

[คำแปล]

“เขากล่าวว่า ฟ้ากับดินไกลกัน และฝั่งทะเลก็ไกลกัน แต่ธรรมของสัตบุรุษกับของอสัตบุรุษ ไกลกันยิ่งกว่า.”

(พฺราหฺมณ) ขุ.ชา.อสีติ. 28/143.

ฟ้ากับดินนั้นห่างกันไกลแสนไกล และไม่มีทางที่จะบรรจบกันได้ ฝั่งทะเลอันกว้างใหญ่ไพศาลก็ห่างกันไกลแสนไกล เมื่อมองจากฝั่งหนึ่งย่อมไม่สามารถมองเห็นอีกฝั่งหนึ่งได้ ธรรมของสัตบุรุษกับอสัตบุรุษก็เช่นกัน ย่อมแตกต่างและห่างกันราวฟ้ากับดิน

สัตบุรุษ หมายถึง บัณฑิตชนคนดี ผู้ดำรงตนอยู่ในศีลธรรมอันดี ใช้ชีวิตด้วยความไม่ประมาท สำรวมกายวาจาใจ ประพฤติตนตามหลักสุจริตธรรม มีความเป็นอยู่เพื่อประโยชน์แก่ตนเองและผู้อื่น

อสัตบุรุษ หมายถึง พาลชนคนชั่วทั้งหลาย ผู้ไม่ดำรงตนอยู่ในศีลธรรม ใช้ชีวิตด้วยความประมาท ไม่สำรวมกายวาจาใจ ไม่พระพฤติตนตามหลักสุจริตธรรม มีความเป็นอยู่เพียงเพื่อความเสื่อมแห่งตนเองและผู้อื่น

สัตบุรุษและอสัตบุรุษนั้นมีวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน ความคิดความอ่าน แนวทางการดำเนินชีวิต ล้วนแตกต่างกันทั้งสิ้น ท่านจึงกล่าวว่า ธรรมของสัตบุรุษและอสัตบุรุษนั้น แตกต่างห่างไกลกันราวฟ้ากับดิน

อีกอย่างหนึ่ง หลักธรรมคำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นหลักธรรมเพื่อความสุขความเจริญ เป็นไปเพื่อความพ้นทุกข์ในวัฏสงสาร เป็นพระสัทธรรมอันประเสริฐ ย่อมพ้นวิสัยที่อสัตบุรุษจะสามารถปฏิบัติตามและบรรลุผลได้.