ใจสั่งมา

หน้าที่ของพระสงฆ์ที่พึงปฏิบัติต่อคฤหัสถ์ 6 ประการ

พระสงฆ์ จัดเป็นอุปริมทิศ คือ ทิศเบื้องบน ใน ทิศ 6 เพราะเป็นผู้ที่สูงด้วยคุณธรรม สูงด้วยศีลาจารวัตร และเป็นผู้นำทางจิตใจ ดังนั้น พระสงฆ์จึงได้รับความเคารพนับถือและกราบไหว้บูชาจากคฤหัสถ์ทั้งหลาย

พระสงฆ์พึงอนุเคราะห์คฤหัสถ์ 6 สถาน ดังนี้

1. ห้ามปรามจากความชั่ว

พระสงฆ์พึงคอยแนะนำห้ามปรามคฤหัสถ์ทั้งหลายไม่ให้ทำความชั่ว คอยแนะนำว่าสิ่งใดเป็นบาปอกุศล ชี้ให้เห็นโทษของบาปอกุศล และห้ามปรามไม่ให้ทำสิ่งที่เป็นบาปอกุศลเหล่านั้น

2. ให้ตั้งอยู่ในความดี

พระสงฆ์พึงคอยแนะนำสั่งสอนคฤหัสถ์ทั้งหลายให้ดำรงอยู่ในคุณงามความดี คอยแนะนำว่าสิ่งใดดีเป็นบุญเป็นกุศล ชี้ให้เห็นอานิสงส์ของบุญกุศล และสนับสนุนให้ทำบุญกุศลเหล่านั้น

3. อนุเคราะห์ด้วยความปรารถนาดี

พระสงฆ์พึงอนุเคราะห์คฤหัสถ์ทั้งหลายด้วยการถ่ายทอดหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าให้เขาได้รับรู้ และพึงอนุเคราะห์ด้วยความปรารถนาดี ปรารถนาความสุขความเจริญแก่เขาอย่างแท้จริง ไม่ใช่ทำเพื่อหวังลาภยศสรรเสริญหรือหวังประโยชน์ใด ๆ จากคฤหัสถ์เหล่านั้น

4. ให้ได้ฟังสิ่งที่ยังไม่เคยฟัง

พระสงฆ์พึงอนุเคราะห์คฤหัสถ์ด้วยการเทศนาสั่งสอนให้เขาได้ฟังหลักธรรมคำสอนที่เขาไม่เคยรู้ไม่เคยฟัง เพื่อให้คฤหัสถ์เหล่านั้นได้มีความรู้ใหม่ ๆ ได้หลักธรรมใหม่ ๆ ไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน

5. ทำสิ่งที่เคยฟังแล้วให้แจ่มแจ้ง

สิ่งใดหรือหัวข้อธรรมใด ที่คฤหัสถ์ทั้งหลายเคยได้ยินได้ฟังมาบ้างแล้วแต่ยังไม่เข้าใจแจ่มแจ้ง พระสงฆ์พึงอนุเคราะห์เขาด้วยการอธิบายสิ่งนั้นให้กระจ่าง ให้เขาได้เข้าใจแจ่มแจ้งยิ่ง ๆ ขึ้นไป

6. บอกทางสวรรค์ คือทางชีวิตที่มีความสุขความเจริญให้

พระสงฆ์พึงอนุเคราะห์คฤหัสถ์ด้วยการชี้ทางธรรมนำทางถูกปลูกจิตสำนึกที่ดีให้ ชี้ทางแห่งความสุขความเจริญอันเป็นไปโดยชอบประกอบด้วยธรรม ให้เขาได้มีหลักในการดำเนินชีวิตที่ดี หากยังไม่สามารถบรรลุมรรคผลนิพพานในชาตินี้ อย่างน้อยให้เขาได้รู้ทางแห่งสุคติโลกสวรรค์ ไม่ทำตนให้ตกต่ำ ไม่ให้เสียทีที่ได้เกิดมาเป็นมนุษย์พบพระพุทธศาสนา