มารดาบิดา จัดเป็นปุรัตถิมทิศ คือ ทิศเบื้องหน้า ในหลักทิศ 6 เพราะเป็นผู้มีอุปการะแก่บุตรก่อนกว่าคนอื่นทั้งปวง มารดาบิดา จัดเป็นพรหมของลูก เพราะเป็นผู้ที่ประกอบด้วยพรหมวิหาร 4 คือ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ในบุตรของตน จัดเป็นบุรพาจารย์ของลูก เพราะเป็นผู้สอนลูกให้รู้จักคลาน ให้รู้จักพูด ให้รู้จักเดิน ให้รู้จักกิน เป็นต้น ก่อนครูทั้งปวง และจัดเป็นพระอรหันต์ของลูก เพราะเป็นผู้ไม่ถือโทษโกรธเคืองในบุตรธิดาของตน และพร้อมที่จะอภัยให้บุตรธิดาของตนอยู่เสมอ
หน้าที่ของบุตรธิดาที่พึงกระทำตอบแทนคุณของมารดาบิดา มี 5 ประการ ดังนี้
1. ท่านเลี้ยงเรามาแล้ว เลี้ยงท่านตอบ
มารดาบิดาเป็นผู้มีพระคุณต่อบุตรธิดาอย่างล้นฟ้าเหลือแผ่นเดิน ท่านเลี้ยงดูเรามาด้วยความรักทะนุถนอมจนเติบใหญ่ คอยป้อนข้าวป้อนน้ำ สอนให้คลาน สอนให้เดิน สอนให้พูด สอนให้กิน เป็นต้น คอยซักผ้าให้ อาบน้ำให้ ส่งเสียให้ได้ศึกษาเล่าเรียน เป็นต้น หน้าที่ของเราในฐานะบุตรธิดา พึงตอบแทนท่านด้วยการเลี้ยงดูท่านในยามที่ท่านแก่ชราให้เหมือนกับที่ท่านเลี้ยงเรามา
2. ช่วยทำการงานของท่าน
บุตรธิดาพึงเอาใจใส่ช่วยเหลือกิจธุระทั้งหลายของมารดาบิดาให้สำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี ไม่ว่างานนั้น ๆ จะเป็นงานหนักหรืองานเบาก็พึงยื่นมือเข้าช่วยเหลือ อย่าให้ท่านต้องเหน็ดเหนื่อยจนเกินไป
3. ดำรงวงศ์สกุล
คำว่า ดำรงวงศ์สกุล หมายถึง การรักษาทรัพย์มรดกของตระกูลไม่ให้ฉิบหาย การรักษาชื่อเสียงของวงศ์ตระกูล การสร้างชื่อเสียงในทางที่ดี หรือการยังมารดาบิดาผู้ไม่ตั้งอยู่ในธรรมให้ตั้งอยู่ในธรรม เช่น การชักชวนแนะนำให้บิดามารดาได้ฟังธรรมะ ได้ปฏิบัติธรรม ได้รักษาศีล ได้สร้างทานบารมี เป็นต้น
4. ประพฤติตนให้เหมาะสมกับความเป็นทายาท
บุตรธิดาได้ชื่อว่าเป็นทายาท คือผู้รับทรัพย์มรดกของมารดาบิดา พึงประพฤติตนให้เหมาะสมแก่ความเป็นทายาท ทำตัวให้ดี อย่าทำให้มารดาบิดาต้องลำบากใจหรือทุกข์ใจ
5. เมื่อท่านล่วงลับไปแล้ว ทำบุญอุทิศให้ท่าน
เมื่อถึงคราวที่มารดาบิดาทำกาลกิริยาล่วงลับไปแล้ว เราในฐานะบุตรธิดาพึงทำบุญให้ท่านบ่อย ๆ อย่าให้ขาดตกบกพร่อง เพราะเราไม่สามารถรู้ได้ว่าในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ มารดาบิดาของเราได้ทำบุญเอาไว้มากแค่ไหน การทำบุญอุทิศให้ท่านย่อมเป็นการเพิ่มบุญให้ท่านมากยิ่งขึ้นไปอีก และเป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทิตาของเราเองด้วย
